«داستان حضرت موسی(ع) در قرآن» (پژوهش رِوایی)

Authors

مظهر مقدمی فر

طالب الدکتوراه فی اللغة العربیة وآدابها بالجامعة الاسلامیة فی لبنان علی مهدی زیتون

استاذ فی الجامعة اللبنانیة بلبنان

abstract

خداوند متعال بسیاری از وقایع، و رویدادهای قرآن را در قالب داستان برای بیان اهداف خود بیان نموده است تا بهتر در دل وجان بندگان نفوذ نماید. زیرا داستان وعناصر آن، وسیله ای هستند، که با تصویرگری بی نظیر خود، قوی ترین تأثیر را بر مخاطب خود می گذارند، از این لحاظ شخصیت و شخصیت پردازی در داستان حضرت موسی (ع) با اعمال وگفتار خود در سیر حوادث نقش مهمی ایفا کرده است. همچنین صحنه یا فضا که شامل زمان و مکان است، در داستان قرآنی حضرت موسی(ع) به شکل کاملاً هنرمندانه در قالب تکنیک های ساختار و عناصر آن (شخصیت، زمان، مکان) همراه با عوامل هنری، در قرآن با رویکرد جدید تصویرگری، نمایان است، که جلوه های فنی وهنری نوین قصه را دربرمی گیرد. با توجه به طبیعت این تحقیق از روش توصیفی – تحلیلی و استقراء در متن قرآن و کاوش در آیات مرتبط با داستان، استفاده شده است. و همچنین ما از نظریه گریماس (greimas) در عوامل مذکور مانند: عامل ذات و موضوع و مخاطِب یا (عامل مرسل) و مخاطَب یا (عامل مرسل الیه)، و ماهیت شخصیت های داستان از نظر ساختار فیزیکی و روانی و فرهنگی بهره گرفته ایم، علاوه بر شیوه های یاد شده، ساختار هندسی فضا و صحنه پردازی و ارتباط ترتیب زمانی در متن، از جمله: «بازگشت به گذشته» (استرجاع) و«آینده نمایی» (استباق) و ارتباط و وابستگی اندازه متن و... پرداخته شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی ساختار روایی داستان حضرت موسی (ع) در سوره اعراف

در رویکردهای نوین به زبان مهمترین هدف مطالعات زبانی، توصیف ارتباط از راه رخدادهای زبانی در سطوح مختلف از جمله متن است. زبان قرآن، از رویکردهای مختلف زبانی و در برخی سطوح مورد مطالعه قرار گرفته است، هرچند در سازمان متن قرآن در چارچوب نظریات جدید زبانشناسی، مورد بررسی قرار نگرفته است. این تحقیق مطالعه موردی سازمان متن روایی "حضرت موسی"، در سوره اعراف، بر اساس الگوی حل مسأله مایکل هوئی (2001) است....

full text

تفسیر روایی داستان حضرت عیسی (ع)؛ مدل تفسیری، روایی، شیعی داستان حضرت عیسی (ع)

داستان انبیای الهی به عنوان یکی از شاخص های مهم پندآموزی و عبرت، همواره مورد توجه همگان بوده است. قرآن کریم به عنوان یک کتاب هدایت، تنها به آن قسمت از داستان، که در رسیدن به این هدف ضروری بوده، اشاره داشته است، لذا در این میان، بسیاری از زوایای زندگی انبیای الهی در هاله ای از ابهام بوده است. در شفاف سازی داستان ها، روایات تفسیری، می توانند به عنوان یکی از منابع مهم و تنها به عنوان مکمل و موید ب...

روش‌های تربیت در داستان حضرت موسی (ع) در قرآن

در قرآن کریم فرازهایی از سرگذشت و عملکرد اقوام پیشین بیان شده است که مهم‌ترین آنها، داستان موسی و بنی‌اسرائیل است. این داستان حاوی آموزه‌های تربیتی عدیده‌ای است و نکات ارزشمندی در زمینه تربیت دارد. یکی از مباحث مهم در امر تربیت، روش‌های تربیت است. از این رو شناخت جایگاه هر روش، سهم بسزایی در موفقیت مربی دارد و بدون چنین شناختی، نیل به نتایج مورد نظر با مشکلات فراوان و چالش‌های جدی روبرو خواهد ش...

full text

ریخت شناسی داستان حضرت سلیمان (ع) در قرآن

یکی از ره آوردهای ادبی قرآن ابتکار و آفرینش داستان های هنری واقعی است. خداوند متعال با اسلوبی متین و مستحکم عناصر داستانی رخدادها را به نمایش می کشد. از جمله داستان هایی که در آیات شریفه به تصویر کشیده شده داستان حضرت سلیمان است. از آنجا که داستان امرزه اهمیت دارد، داستان حضرت سلیمان هم به عنوان یکی از زیباترین داستان های قرآن رویکرد تفسیری ادبی و هنری جدید می طلبد. آنچه در مورد سلیمان نبی در ق...

full text

نمادسازی قرآن کریم در داستان حضرت نوح (ع(

قرآن کریم در داستان حضرت نوح (ع) به عنوان یکی از عبرت‌آموزترین قصه‌های قرآنی به‌وضوح تقابل حق و باطل را نشان داده و درباره هر دو گروه، شخصیت‌های مهم و برجسته‌ای را ترسیم، و برای نسل‌های بعدی الگوپردازی و نمادسازی کرده است. نمادسازی در قصه نوح (ع) در دو دسته «افراد و شخصیت‌ها» و «حوادث و وقایع» انجام شده است. قهرمانان یا شخصیت‌های مثبت داستان عبارت‌اند از حضرت نوح (ع) که نماد پایداری و استقامت د...

full text

تصویر هنری داستان حضرت آدم در قرآن کریم

 تصویرسازی هنری ازجمله روش های زیبایی سازی یک اثر ادبی است. قصه های متنوع وگسترده قرآن کریم از اعجاز بیانی و زیبایی خاصی برخوردارند. داستان های قرآن، هنر و زیبایی را تعریف نمی‌کنند تا انسان را در وادی بحث‌های نظری زیبایی‌شناختی حیران و سرگردان رها کنند بلکه زیبایی واقعی را نشان می‌دهند و چشم و دل زیبا بین و جان‌های پاک را به تماشا فرا می‌خوانند. حوادث داستان حضرت آدم که متضمن آموزه های دینی – ت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
دراسات فی العلوم الانسانیه

جلد ۱۹، شماره ۳، صفحات ۳۳-۵۴

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023